Πόσα τραγούδια έχουν γραφτεί και πόσες σκηνές από ταινίες έχουν γυριστεί κάτω από το ολόγιομο φεγγάρι;

Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, η πανσέληνος επηρεάζει τους ανθρώπους  και προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα.

Η σελήνη είναι ο μοναδικός φυσικός δορυφόρος της γης, το φωτεινότερο σώμα μετά τον ήλιο, αντανακλά το φως του και ασκεί ισχυρή βαρυτική επίδραση στη Γη προκαλώντας φαινόμενα, όπως τις παλίρροιες. Η επιφάνειά της είναι αρκετά σκοτεινή με αντανακλαστικότητα παρόμοια της ασφάλτου, ενώ από τη Γη είναι ορατή μόνο η μία πλευρά της  που απαρτίζεται από ηφαιστειακές πεδιάδες που αποκαλούνται θάλασσες, καθώς οι αρχαίοι αστρονόμοι πίστευαν πως είναι γεμάτες νερό. Στην πραγματικότητα είναι τεράστιες λίμνες στερεοποιημένης αρχαίας βασαλτικής λάβας και καλύπτουν περίπου το 31% της επιφάνειας.

Και τώρα που μάθαμε τα βασικά, πάμε να μιλήσουμε για τους μύθους και τις λαϊκές δοξασίες γύρω από το φεγγάρι.

Ξεκινώντας με μυστικιστική διάθεση, πολλές οι προλήψεις και δεισιδαιμονίες που απαρτίζουν τους θρύλους γύρω από τη Σελήνη. Αντιπροσωπεύει συχνά το μυστήριο, τη σκοτεινή πλευρά της φύσης, ενώ η Πανσέληνος συμβολίζει την ολοκλήρωση και την πνευματική δύναμη.

Ο πιο γνωστός μύθος είναι αυτός του Λυκανθρώπου, με ρίζες στην Πρωτο – Ινδοευρωπαϊκή μυθολογία. Έγινε ευρύτερα γνωστός κατά τον Μεσαίωνα όταν η λυκανθρωπία θεωρήθηκε μορφή μαγείας και οι όσοι θεωρούνταν ύποπτοι για την πρακτική της, καιγόντουσαν στη φωτιά.

Εξίσου γνωστές από αρχαιοτάτων χρόνων οι μάγισσες της Θεσσαλίας, οι νεράιδες και τα ξωτικά που βγαίνουν στα δάση τις νύχτες με πανσέληνο και εξαφανίζονται λίγο πριν ξημερώσει.

Απ’ την άλλη, σε πολλές διαφορετικές κουλτούρες, όπως της Ανατολικής Ασίας και των Αζτέκων αναφέρεται πως στο φεγγάρι κατοικεί ένας λαγός. Σε κάποιες εκδοχές ο λαγός φτιάχνει στο γουδί του το ελιξίριο ζωής για την αγαπημένη του Chang’e, ενώ σε άλλες το φεγγαροκούνελο χτυπάει τα υλικά για το κέικ ρυζιού που ετοιμάζει.

H Chang’e που αναφέρθηκε παραπάνω, σύμφωνα με τον κινέζικο μύθο είναι η γυναίκα που κατοικεί στο φεγγάρι. Εκείνη κι ο άντρας την ήταν αθάνατοι, αλλά λόγω της αλαζονικής συμπεριφοράς τους έγιναν θνητοί σαν τιμωρία. Προσπάθησαν να βρουν τη θεραπεία για να ξαναγίνουν αθάνατοι, αλλά η πλεονεξία της Chang’e, είχε ως αποτέλεσμα να περιφέρεται αιώνια στη σελήνη.

Εκείνη, όπως και η θεά των Ίνκας, Quilla λατρεύονται ως θεές της γονιμότητας και της αναπαραγωγής, λόγω της ομοιότητας του εμμηνορροϊκού κύκλου και του κύκλου της σελήνης.

Οι Ινουίτ (Εσκιμώοι) της Αλάσκας και της Γροιλανδίας, πιστεύουν ότι ο Άννινγκαν, θεός του φεγγαριού, βίασε την αδερφή του, θεά του ήλιου κι έκτοτε την καταδιώκει κάθε μέρα στον ουρανό. Λένε πως τα σχήματα του φεγγαριού συνδέονται με την πείνα που καταλαμβάνει βαθμιαία τον Άννινγκαν.

Για το τέλος, κρατήσαμε την πιο ευχάριστη ιστορία σχετικά με το φεγγάρι, με προέλευση από την Αφρική. Ο Μάχου είναι ο θεός του φεγγαριού και είναι αιώνια ενωμένος με τη θεά του ήλιου, Λίζα. Οι εκλείψεις ηλίου και σελήνης είναι ουσιαστικά οι ερωτικές συνευρέσεις του ουράνιου ζευγαριού.

Πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν, πως η πανσέληνος επηρεάζει τη διάθεση και την ψυχολογία μας, λόγω του ποσοστού νερού που υπάρχει στο ανθρώπινο σώμα, όπως προκαλεί τις παλίρροιες.

Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει όμως κάποια μελέτη που να το αποδεικνύει μέχρι τώρα. Η μόνη αλλαγή, η οποία φαίνεται πράγματι να υφίσταται είναι αυτή στον ύπνο μας.

Συγκεκριμένα, σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον χρονοβιολόγο Κρίστιαν Καχότσεν στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία σε 33 εθελοντές, παρατηρήθηκε, πως κατά τη διάρκεια της νύχτας με πανσέληνο, κοιμήθηκαν 20 λεπτά λιγότερο, η ποιότητα του ύπνου δεν ήταν το ίδιο καλή και χρειάζονταν 5 λεπτά παραπάνω για να αποκοιμηθούν.

Φαίνεται, πως στους ανθρώπους λειτουργεί ένα «σεληνιακό ρολόι», κατάλοιπο του παρελθόντος, όταν οι πρόγονοί μας συγχρονίζονταν με τις φάσεις της σελήνης για να αναπαραχθούν ή να προστατεύσουν τη φυλή τους, το οποίο όμως έχει πλέον εξασθενίσει λόγω του μοντέρνου τρόπου ζωής.

Για το τέλος, σε αφήνουμε με ένα τραγούδι για να ακούσεις, χαζεύοντας την πανσέληνο!